Rogówka a Stożek rogówki
Podczas zajęć z biologii w szkole mogliśmy poznać poglądową budowę anatomiczną oka. To właśnie podczas zajęć dowiadywaliśmy się, że oko zbudowane jest z warstw, które charakteryzują się odmienna budową oraz funkcją. Jedną z poznanych warstw jest właśnie rogówka, przezroczysta struktura ustawiona najbardziej zewnętrznie. Patrząc w oczy drugiej osoby to właśnie przez tę warstwę możemy poznawać jej tęczówkę lub dostrzec ruchy źrenic w odpowiedzi na zmienne oświetlenie. Rogówka natomiast wraz z łzami stanowi pierwszą strukturę, na której załamuje się światło trafiające do naszego oka. Z tego względu posiada ona największa moc i buduje niejako moc całego naszego układu optycznego (oka).
Struktura ta nie jest jednak idealnym wycinkiem kuli. Ma ona kształt bardziej zbliżony do piłki do rugby – jest szersza niż wyższa. Jest to naturalny kształt wynikający z naturalnych procesów jak choćby mrugania. W wyniku takiej budowy światło przez nią przechodzące nie załamuje się jednolicie i może trafiać w różne punkty na siatkówce – warstwie odbierającej światło i przetwarzającej je na obraz. Taki proces nierównomiernego skupienia światła nazywamy astygmatyzmem. Jak zatem widać astygmatyzm nie jest chorobą a naturalnym wynikiem naszej anatomii. Oczywiście nie każdy człowiek potrzebuje jego korekcji co stanowi temat do innych rozważań.
W wyniku działania różnych czynników może dojść do wymuszonej zmiany kształtu rogówki. Jednym z takich stanów jest postępująca ektazja rogówki zwana stożkiem. W jego wyniku dochodzi do ścieńczenia rogówki w jej centrum oraz do obniżenia szczytu rogówki względem osi anatomicznej oka. Taka zmiana mechaniki rogówki powoduje powstanie dużej krótkowzroczności oraz dużych wartości astygmatyzmu nieregularnego. Nieregularnego tzn. trudnego, bądź niemożliwego do korekcji okularami korekcyjnymi. Mimo, iż ścieńczenie rogówki będzie postępować, nie należy obawiać się, iż pęknie ona i cała zawartość oka się wyleje. Jest to mit!
Przyczyny
Nie istnieje jedna bezpośrednia przyczyna powstania stożka rogówki. Jest to schorzenie o charakterze wieloczynnikowym i zmiennym w czasie. Najczęściej spotykamy się z nim u młodych mężczyzn oraz dziewcząt w wieku 15-25 lat. A samo schorzenie może postępować do ok. 40 rż. Do głównych przyczyn możemy zaliczyć:
- zaburzenia genetyczne;
- uwarunkowania środowiskowe;
- atopowe zapalenia skóry;
- Zespoły wrodzone: Zespół Downa, Marfana, itp.;
Do objawów stożka, które możesz zauważyć należą: nagłe i postępujące zmiany korekcji okularowej w postaci pogłębiającej się krótkowzroczności, zmiany w obrębie astygmatyzmu, problem z doborem korekcji okularowej lub soczewkami kontaktowymi pojawiające się obręcze dookoła źródeł światła, zaczerwienienie i swędzenie oczu oraz pogorszenie widzenia zmierzchowego.
Możliwości
Przyjęło się klasyfikować stopień zaawansowania stożka wg. skali Amslera. Zawiera ona 4 kategorie i w zależności od niej pacjent ma do wyboru różne metody korekcji.
W pierwszym stadium (Stopień I) jest niezwykle trudno zdiagnozować pojawienie się stożka. Zazwyczaj pacjent nie zauważa drastycznych zmian widzenia a obraz zmian rogówki jest wyjątkowo subtelny. W takim wypadku wadę wzroku pacjenta można skorygować okularami korekcyjnymi oraz soczewkami kontaktowymi.
W stadium drugim (Stopień II) dochodzi do znaczącego rozwoju astygmatyzmu nieregularnego. Standardowe okulary korekcyjnie nie pozwalają na pełną korekce wady wzroku i pacjent najczęściej kierowany jest na dobór soczewek kontaktowych twardych lub specjalistycznych.
W stadium trzecim i czwartym (Stopień III i IV) nie ma możliwości korekcji wady wzroku metodami nieinwazyjnymi tzn. okularami korekcyjnymi lub soczewkami kontaktowymi. W takim wypadku rozwiązaniem są zabiegi okulistyczne takiej jak, sieciowanie włókien kolagenowych – crosslinking, wszczepianie pierścieni śródmiąższowych lub przeszczepy rogówki. O metodzie w tym wypadku decyduje lekarz prowadzący.
W przypadku szybkiej diagnostyki możliwe jest wczesne włączenie odpowiedniego leczenia i odpowiedniej korekcji dzięki czemu pacjent jest w stanie cieszyć się wyraźnym obrazem w standardowej korekcji optycznej.
