Ból oka jest jednym z objawów, który skłania pacjenta do wizyty u okulisty.
Ból może być spowodowany zarówno chorobami gałki ocznej, jak również silnym
stresem, zapaleniem zatok czy innymi chorobami organizmu. Ból oka wiąże się z
dużym dyskomfortem i często towarzyszy mu również zaczerwienie. Warto pamiętać,
że niepokojące objawy takie jak m.in. ból należy niezwłocznie skonsultować z
lekarzem.
Okulistyczne przyczyny bólu oka
Przyczyny bólu oka mogą być różne, od strony okulistycznej ból oka powodują
najczęściej choroby takie jak:
1. Zespół suchego oka: Jest to stan, w którym oczy nie produkują wystarczającej ilości
łez lub łzy nie mają odpowiedniego składu chemicznego, co może prowadzić do
podrażnienia i bólu oka.
2. Infekcje oczu: Infekcje takie jak zapalenie spojówek lub zapalenie rogówki. Infekcji
towarzyszy zaczerwienienie w okolicy oczodołu, może występować również gęsta
wydzielina oraz piekący, napięciowy ból.
3. Jaskra: Zbyt wysokie ciśnienie w gałce ocznej powodujące jaskrę, wpływa na silny
ból w okolicy oka, któremu towarzyszy mu często uczucie wypychania gałki ocznej. Osoby
chore na jaskrę mogą odczuwać pogorszenie ostrości widzenia i utrudnioną
akomodacje szczególnie w ciemności, światłowstręt, dyskomfort w patrzeniu oraz
pojawiające się tęczowe okręgi z ograniczeniem pola widzenia.
4. Zmiany w soczewce oka: Takie jak zaćma (zmętnienie soczewki) mogą powodować
ból oka.
5. Zaburzenia naczyniowe: Niekiedy zaburzenia krążenia krwi w oku, takie jak tętniak
tętnicy siatkówkowej lub zator tętnicy siatkówkowej, mogą powodować ból oka.
6. Migrena oczna: Migrena oczna to stan, w którym ból głowy jest skoncentrowany w
okolicy oka powodując silny, napięciowy ból.
Rzadziej występujące okulistyczne przyczyny bólu oka
7. Zespół napięcia mięśniowego: Nadmierna naprężenie mięśni oczu, spowodowane
np. długotrwałym czytaniem lub pracą przy komputerze, może wpływać na
dyskomfort.
8. Zapalenie nerwu wzrokowego w odcinku pozagałkowym: Główną przyczyną jest
proces demielinizacyjny. Występujące przy zapaleniu nerwu wzrokowego, objawy to:
ból przy poruszaniu gałką oczną, utrata ostrości widzenia, zaburzenie rozpoznawania
barw.
9. Zapalenie błony naczyniowej oka: Spowodowane przez czynniki zakaźne takie jak:
bakterie i wirusy lub czynniki niezakaźne jak choroby immunologiczne organizmu.
Błona naczyniowa oka zbudowana jest z tęczówki, ciała rzęskowego i naczyniówki.
Typowymi objawami zapalenia błony naczyniowej oka są: nagły ból, zaczerwienienie
gałki ocznej, światłowstręt oraz pogorszenie ostrości wzroku.
10. Zapalenie mięśnia zewnątrzgałkowego: zapalenie spowodowane może być
chorobami organizmu takimi jak: zapalenie jelita grubego czy choroba Kawasaki.
Spowodować je również mogą czynniki zewnętrzne jak borelioza czy półpasiec.
Głównym objawem jest silny ból oczodołu, wytrzeszcz gałek ocznych i upośledzenie
ruchomości gałki ocznej.
Ból gałki ocznej może być również spowodowany utkwieniem ciała obcego w oku czy źle
dopasowanej soczewki kontaktowej oraz silnego przemęczenia oczu. Często ból
spowodowany jest również przez silną wadę wzroku lub źle dopasowane okulary
korekcyjne.
Nieokulistyczne przyczyny bólu oka
Jak się okazuje, nie tylko choroby układu wzrokowego odpowiadają za ból gałki
ocznej. W wielu przypadkach ból oka pojawia się na skutek chorób lub niedoborów
organizmu- całkowicie nie związanych z okulistyką.
Częstą przyczyną bólu oka jest niedobór witamin, które odpowiedzialne są za
prawidłową pracę organizmu, od strony okulistycznej-te najbardziej potrzebne dla
prawidłowego funkcjonowania wzroku to wit. A, D, oraz witaminy z grupy B.
Silny stres, nerwica, ciężkie przeżycia emocjonalne, również mogą odbić się na stanie
naszego organizmu, wpływając również na dyskomfort lub ból w gałce ocznej.
Ból gałki ocznej wywołany może być również przez choroby układu
immunologicznego, alergie, zapalenie górnych dróg oddechowych. Poza bólem,
pojawić może się również łzawienie, gęsta wydzielina, zaczerwienie oraz swędzenie.
Choroby neurologiczne w dużej mierze przekładają się na stan i jakość naszego
wzroku, mogąc powodować zarówno obniżenie jakości widzenia, jak również ból oka.
Najczęstszą chorobą oddziaływującą na oczy jest migrena. Migrena poza silnym,
uporczywym bólem powodować może również utratę jakości widzenia lub częściowe
niedowidzenie, zmianę wielkości obserwowanych przedmiotów, błyski (migające fale
przed oczami) lub cienie oraz zamglenia.
Diagnostyka bólu oka- wywiad
Ból oka jest sygnałem, którego w żaden sposób nie należy bagatelizować, należy
niezwłocznie zgłosić się do okulisty lub lekarza pierwszego kontaktu.
Konsultacja ze specjalistą to pierwszy krok w diagnostyce bólu. Należy
przeprowadzić szczegółowy wywiad aby móc odpowiednio zlokalizować przyczynę
problemu. Ważne jest aby przed wywiadem z lekarzem przygotować swoją
dokumentację medyczną zawierającą przebyte choroby, gdyż może się okazać, że ból
oka jest wynikiem przeszłych problemów zdrowotnych organizmu. Bardzo ważne jest
również precyzyjne określenie jakości, stopnia oraz umiejscowienia bólu-te informacje
mogą przyśpieszyć diagnozę i proces leczenia.
Badania diagnostyczne
Poza wywiadem, przeprowadzane są również podstawowe badania, takie jak badanie
przedniego odcinka oka w lampie szczelinowej (spojówki, rogówki, tęczówki,
brzegów powiek, soczewki). Oraz tylnego odcinka oka za pomocą wziernika, dzięki
zastosowaniu soczewki o dużym przybliżeniu, lekarz jest w stanie ocenić stan tarczy
nerwu wzrokowego oraz siatkówki (o ile nie istnieją przeciwskazania do wykonania
badania).
Ze względu na możliwość występowaniu bólu na skutek pogorszenia widzenia,
przeprowadzone może zostać również badanie na refraktometrze oraz tablicy Snellena
(aby ocenić wadę wzroku). Istotną kwestią może okazać się również pomiar ciśnienia
wewnątrzgałkowego lub ocena ruchów gałki ocznej.
Przy widocznej wydzielinie, zaleca jest wykonanie wymazu z worka spojówkowego,
gdyż objawy te mogą świadczyć o infekcji bakteryjnej.
Niekiedy poza badaniem okulistycznym konieczna jest dalsza diagnostyka u innego
specjalista np. u neurologa lub laryngologa.
W oczekiwaniu na wizytę lekarską, stosować można nawilżające krople bez recepty,
dbać o higienę oka za pomocą mokrych chusteczek przeznaczonych do pielęgnacji
brzegów powieki oraz przemywać oczy solą fizjologiczną.
