Blog

Nagłe pogorszenie lub utrata widzenia mogą nastąpić w wyniku różnych chorób okulistycznych oraz ogólnych. .

Wyobraź sobie, że budzisz się rano, wstajesz, a świat, który widzisz jest inny, mniej wyraźny. Przecierasz oczy myśląc, że to tymczasowe zamglenie, ale stan ten nie mija, utrzymuje się dłuższy czas. Pogorszenie widzenia może nastąpić również podczas wzmożonego wysiłku fizycznego jak również silnego stresu.  

Takie sytuacje niestety się zdarzają, wywołują one nie tylko niepewność i strach, ale też poczucie utraty czegoś ważnego. Jednego ze zmysłów, odpowiadającego za odbieranie świata, poznawanie i komunikowanie się z innymi.

Przyczyny nagłego pogorszenia lub utraty wzroku mogą być różne, najczęściej są one początkiem stanu chorobowego w naszym organizmie. Jednak mogą być również wynikiem stresu, wysiłku fizycznego a także przewlekłej infekcji lub urazu.

Chwilową lub nieco dłuższą utratę lub pogorszenie widzenia należy niezwłocznie skonsultować ze specjalistą, aby zapobiec dalszym skutkom rozwijającej się choroby. Diagnostykę należy rozpocząć od wizyty u okulisty, który poza niezbędnymi badaniami może zalecić konsultacje medyczną np. z kardiologiem, gdyż często choroby oczu powiązane są z innymi chorobami organizmu.

PRZYCZYNY NAGŁEGO POGORSZENIA LUB UTRATY WIDZENIA

Upośledzenie widzenia w większości przypadków jest objawem chorób oczu. Mogą być to choroby takie jak:

• Odwarstwienie siatkówki;
• Zapalenie rogówki;
• Zapalenie twardówki;
• Jaskra;
• Jaskra wtórna;
• Zapalenie błony naczyniowej oka
• Zakrzep naczyń żylnych siatkówki;
• Zator;
• Krwawienie wewnątrzgałkowe;
• Neuropatia nerwu wzrokowego.

Chwilowa utrata lub pogorszenie widzenia, może trwać nawet do kilku godzin. Powody mogą być zróżnicowane, wiążą się one jednak przede wszystkim z nieprawidłową pracą nerwu wzrokowego lub siatkówki. Za choroby oczu, mogą odpowiadać również problemy układu krążeniowego, nerwowego oraz ogólnego stanu organizmu.

1. Odwarstwienie siatkówki

Siatkówka oka zbudowana jest z kilku przylegających do siebie warstw komórkowych. Odwarstwienie siatkówki następuje wówczas, gdy powłoka sensoryczna oddziela się od nabłonka barwnikowego. Przyczyny odwarstwienia siatkówki mogą być różne najczęściej jednak powodem tego jest zbyt duży wysiłek fizyczny lub zabiegi chirurgiczne w okolicy oczu. Odwarstwienie powstaje częściej u krótkowidzów i objawia się przede wszystkim nagłym zawężeniem pola widzenia oraz pogorszeniem wzroku. Objawami mogącymi świadczyć o odwarstwieniu siatkówki są błyski (zarówno w dzień jak i w nocy) oraz pojawiające się i znikające po chwili z pola widzenia czarne kropki/muszki. Absolutnie nie można bagatelizować objawów odwarstwienia siatkówki, gdyż postępująca choroba może doprowadzić do utraty widzenia.

2. Zapalenie rogówki

Zapalenie rogówki to choroba wywołana przez bakterie oraz drobnoustroje. Zapalenie powstaje najczęściej na skutek nieodpowiedniej higieny oczu np. przy aplikowaniu soczewek kontaktowych. Wiąże się z dużym dyskomfortem oraz podrażnieniem, odczuwalne jest silne swędzenie, w okolicy oczu powstaje zaczerwienienie, z oczu może wydobywać się również gęsta wydzielina sklejająca powieki. Przy zapaleniu rogówki należy wyjątkowo dbać o higienę oczu, aplikować przepisane krople, również z zachowaniem dużej ostrożności i środków higieny. Leczenie może trwać od dwóch do trzech tygodni.

3. Zapalenie twardówki

Twardówka tworzy niepełną kulę: składa się z otworu przedniego, okalającego rogówkę oraz otworu tylnego, który otacza kanał nerwu wzrokowego. Twardówka ochrania struktury wewnątrz gałki ocznej. Zapalenie twardówki występuje często z innymi chorobami takimi jak borelioza, półpasiec, trądzik różowaty i innymi chorobami zakaźnymi. Wywołane może być również kontaktem ze środkami chemicznymi. Objawia się przede wszystkim zaczerwienieniem, łzawieniem oczu, może występować również światłowstręt. Zalecone przez lekarza krople należy stosować kilka tygodni.

4. Jaskra

Jaskra jest chorobą, przy której następuje niemożność samoistnego odprowadzenia cieczy znajdującej się w oku, któremu towarzyszy wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe. Spowodować może to nieodwracalne zmiany, uszkodzenie nerwu wzrokowego i siatkówki. Pierwszym objawem jaskry może być utrata widzenia oraz zawężenie pola widzenia. Duża wada wzroku, obciążenie genetyczne oraz wiek mogą wpływać na wystąpienie jaskry. Już przy pierwszych objawach należy zareagować i udać się do okulisty, gdyż wczesne wykrycie choroby sprawia, że jest ona możliwa do leczenia środkami farmakologicznymi w formie kropli, w zaawansowanym stadium często jedynym rozwiązaniem jest operacja.

5. Zakrzep

Zakrzep powstaje na skutek zmian miażdżycowych, ucisk żył blokuje swobodny przepływ krwi. Zakrzep może prowadzić do szeregu innych schorzeń i stanów zapalnych. Pierwsze widoczne objawy mogą wiązać się z pogorszeniem lub utratą widzenia. Brak reakcji na światło, może świadczyć o wielkości zakrzepu, który blokuje prawidłowy odpływ krwi.

Za niedrożność naczyń żylnych siatkówki odpowiadać mogą inne choroby organizmu takie jak nadciśnienie tętnicze, choroby niedokrwienne serca, otyłość, cukrzyca, palenie wyrobów tytoniowych, urazy oka i schorzenia narządu wzroku np. jaskra. Zakrzep możliwy jest do zdiagnozowania podczas badania dna oka, sygnałem ostrzegawczym są powiększone naczynia krwionośne, krwotoki, obrzęki i watowe kłębki w obrębie siatkówki. Niestety leczeniu zakrzepów siatkówki, jest trudne i wymaga czasu, w niektórych przypadkach konieczne zastosowanie jest laseroterapii. 

6. Zator

Zator charakteryzuje się całkowitym zablokowaniem tętnicy, na skutek czego krew nie ma możliwości swobodnego przepływu. Trwający dłużej niż 1-2 godziny zator, może prowadzić do nieodwracalnych zmian siatkówki. Dlatego pierwsze objawy zatoru należy jak najszybciej skonsultować ze specjalistą. Przyczynami zatoru, podobnie jak w przypadku zakrzepu są problemu układu krwionośnego, problemy z ciśnieniem tętniczym a także otyłość i cukrzyca. Zator zdiagnozowany może być podczas badania dna oka, w lampie szczelinowej widoczna jest wtedy blada, obrzęknięta, matowa siatkówka.

7. Krwawienie wewnątrzgałkowe

Na skutek urazów oka lub operacji może wystąpić krwawienie wewnątrzgałkowe powodujące ból w gałce ocznej. O krwawieniu wewnątrzgałkowym świadczyć mogą męty oraz cienie przysłaniające obraz. Krwawienie wewnątrzgałkowe jest często następstwem chorób naczyniowych siatkówki, zatorów oraz zakrzepów. Aby zapobiec negatywnym skutkom krwawienia wewnątrzgałkowego należy skonsultować się z lekarzem.

8. Neuropatia nerwu wzrokowego

Neuropatie nerwu wzrokowego to inaczej nieodwracalne uszkodzenia nerwu wzrokowego, powodujące neurologiczne zaburzenia wzroku. Powodów neuropatii może być wiele, najczęściej są to infekcje, uciski, stany zapalne, urazy oka, stosowanie używek, uwarunkowania genetyczne, niedoborów składników pokarmowych. Pierwszym objawem choroby jest nagłe pogorszenie widzenia w jednym oku lub całkowitą jego utratą, czasem towarzyszy temu również ból podczas poruszania gałką oczną. Sposoby leczenia neuropatii nerwu wzrokowego są zróżnicowane, niekiedy wystarczy jedynie wyklinować czynnik negatywnie wpływający na organizm, np. alkohol, w innych przypadkach leczenie wymaga wielu lat. Istnieją rodzaje neuropatii nerwu wzrokowego, które są nieuleczalne. U osób, które obarczone są ryzykiem wystąpienia neuropatii nerwu wzrokowego powinny regularnie konsultować się z okulistą. 

JAKI WPŁYW MAJĄ CODZIENNE CZYNNOŚCI NA POGORSZENIE WIDZENIA?

Wpływ na pogorszenie widzenia mogą mieć nie tylko choroby wymienione powyżej i inne stany chorobowe organizmu, ale również codzienne aktywności i styl życia. 

Długie godziny przed ekranami komputerów, telefonów i telewizorów, sprawiają, że oko silnie narażone jest na promieniowanie światła niebieskiego. W wyniku tego oko odczuwać może duże zmęczenie oraz tracić ostrość widzenia. Szczególnie praca zdalna sprawia, że coraz większa liczba osób boryka się z niedowidzeniem. Poza promieniowaniem światła niebieskiego, duży wpływ na stan oka ma również oświetlenie, pozycja pracy oraz odpowiednie przerwy i jakość pracy. 

Kolejnym czynnikiem życia codziennego mogącym wpływać na pogorszenie widzenia, jest promieniowanie światła UV. Okulary przeciwsłoneczne z dobrym filtrem powinny być stałym wyposażeniem każdego z nas, nie tylko latem, ale i cały rok. Promieniowanie UV zimą jest często większe niż wiosną i latem. Warto zwrócić uwagę na filtry zastosowane w okularach przeciwsłonecznych, niekiedy bowiem okulary przeciwsłoneczne mają jedynie przyciemnioną soczewkę, która w żaden sposób nie blokuje docieranie promieniowania UV do oka, osłabiając je i uszkadzając.

W wielu przypadkach, również pandemia przyczyniła się do pogorszenia widzenia. Koronawirus poza osłabieniem płuc i układu oddechowego wpłynął również pogorszenie widzenia. Utrudnione wizyty lekarskie również przyczyniły się do rozwoju chorób oczu w warunkach pracy zdalnej. 

Należy zatem w odpowiedni sposób dbać o narząd wzroku. Należy szczególnie pamiętać o odpowiedniej ochronie przeciwsłonecznej oraz odpowiedniej odległości od ekranów. Poza tym, ważna jest również dieta bogata w luteinę oraz witaminę A. Nie bez znaczenia pozostaje również kwestia nawilżenia, które powinno być stosowane regularnie. 

JAK DZIAŁAĆ PRZYPADKU ZAUWAŻENIA SYMPTOMÓW POGORSZENIA WZROKU?

Pierwszym i najważniejszym krokiem w dbaniu o stan i jakość wzroku są regularne wizyty okulistyczne z badaniem dna oka. Przy zauważaniu pierwszych symptomów pogorszenia widzenia, należy niezwłocznie udać się do lekarza okulisty lub do szpitala. Każdy objaw tego typu może zwiastować poważną chorobę oczu, a nawet całego organizmu. Szczególnie u osób obarczonych ryzykiem chorób oczu, ale też chorujących na cukrzycę i choroby układy krwionośnego zaleca się częste, kompleksowe badania. 

Po zdiagnozowaniu chorób oczu należy poddać się zaleconemu przez specjalistę leczeniu. Często poza leczeniem okulistycznym należy poddać się również terapii z innych dziedzin (jak kardiologia czy diabetologia). Warto pamiętać, że niekiedy trzeba wyemitować czynnik odpowiadający za powstanie i rozwój choroby jak np. używki. Kompleksowa opieka lekarska oraz przestrzeganie zaleceń jest podstawą w leczeniu. 

Brak odpowiedniej diagnostyki oraz leczenia, może wpłynąć na powstanie nieodwracalnych zmian i urazów oczu, a także utraty widzenia. 

JAK ZAPOBIEGAĆ POGORSZENIU WIDZENIA?

W zapobieganiu zarówno chorobom układu wzrokowego jak i pogorszeniu oraz utracie widzenia bardzo ważna jest profilaktyka. Dodatkowo należy w odpowiedni sposób dbać o higienę oczu, stosować krople nawilżające oraz środki higieny. Należy wystrzegać się stosowania kosmetyków oraz narzędzi niezdezynfekowanych, gdyż może wpłynąć to na rozwój choroby. Podczas zabiegów kosmetologicznych, należy zwracać szczególną uwagę na sterylność zarówno sprzętów jak i pomieszczeń. W przypadku stosowania leków, trzeba pamiętać o ich odpowiednim przechowywaniu i podawaniu.

Istotną kwestią jest również dbanie o ochronę oczu przed szkodliwym światłem niebieskim oraz zbyt wysoką akomodacją podczas pracy biurowej. W związku z tym zaleca się stosowanie okularów korekcyjnych z filtrem blue oraz soczewek relaksacyjnych i biurowych. Podczas pracy przy komputerze należy pamiętać o regularnych przerwach, odprężeniem dla oka jest patrzenie na odległości pośrednie i dalekie.

Całoroczna ochrona przeciwsłoneczna również jest niezbędną kwestią w odpowiedniej ochronie wzroku. Wiele uszkodzeń siatkówki wynika z nadmiernego promieniowania UV do oka, dlatego warto pamiętać o zastosowaniu soczewek okularowych z odpowiednim filtrem.