Ortokeratologia to nieinwazyjna metoda modelowania rogówki oka w celu uzyskania odmiennego kształtu, a tym samym zniwelowanie wady wzroku osoby noszącej specjalne soczewki kontaktowe. Ostatnio metoda ta zyskuje coraz większe uznanie specjalistów mimo swojej wielowiekowej tradycji. Soczewki używane w tej technice nazywamy Ortokeratologicznymi lub w skrócie Orto-K (OK)
Historia ortokeratologii
Pierwsze wzmianki o modelowaniu powierzchni oka pochodzą ze starożytnych Chin. Uczeni/ lekarze u osób z wadami wzroku zalecali spanie z położonymi na zamkniętych powiekach woreczkami piasku. Celem takiego zabiegu było wywarcie nacisku, który zmieni kształt gałki ocznej i spowoduje poprawę widzenia. Na wiele lat metoda ta przepadła, jednak pomysł na takie rozwiązanie powrócił ok. 1950 roku, kiedy zauważono pozytywny wpływ zbyt ciasno dopasowanych soczewek twardych. Już w 1960 roku Georg Jessen i jego współpracownicy opracowali metody wywierania nacisku przez soczewki kontaktowe do zmiany kształtu rogówki, czym niwelowali (w mniej lub bardziej przewidywalny sposób) wadę wzroku. Między 1960 a 1990 doszło do gwałtownego rozwoju kontaktologii i opracowania nowych materiałów, które pozwalały na bardziej indywidualne kształtowanie soczewek kontaktowych. Wynikiem tego rozwoju było powstanie pierwszych współczesnych soczewek ortokeratologicznych ok 1990 roku. Od tamtej pory udoskonalono kształt soczewki pozwalając większej grupie pacjentów przystąpić do procesu czasowej niwelacji wady wzroku.
Działanie soczewek Orto-K
W standardowym dopasowaniu soczewek kontaktowych specjalista doprowadza do sytuacji, w której soczewka ustawiona jest stycznie do rogówki oka, jednak nie doprowadza do jej ucisku. Ma to zapewniać dobre widzenia i komfort użytkowania. Inaczej wygląda to jednak w soczewkach Orto-K. W takim wypadku centralna część soczewki jest bardziej płaska niż potrzeba i podczas jej noszenia doprowadza do ucisku centralnej części rogówki. Nie należy się jednak bać, soczewki takie nosimy jedynie podczas snu, w związku z tym nie musimy obawiać się dyskomfortu lub nieostrego widzenia. Tak noszona soczewka powoduje ucisk rogówki i spłaszczenie komórek nabłonka rogówki. W konsekwencji doprowadza to do zmiany kształtu rogówki i zniwelowanie wady wzroku. Metoda ta, w przeciwieństwie do laserowej zmiany kształtu rogówki jest w pełni odwracalna. Przy zaprzestaniu noszenia soczewek Orto-K rogówka wraca do pierwotnego kształtu a wada wzroku wraca do początkowej wartości.
Do używania soczewek ortokorekcyjnych zakwalifikowane są osoby, które:
- posiadają dobry stan powierzchni oka
- nie posiadają aktywnych stanów zapalnych
- nie posiadają zmian przedniej powierzchni rogówki
- wada wzroku mieści się w przedziale 0,00 do -6,00 Dptr
- astygmatyzm mieści się w zakresie od 0,00 do -2,50 Dptr
W zależności od producenta soczewek występują pewne różnice w doborze. O wyborze konkretnego rozwiązania oraz o możliwej wartości niwelacji decydują indywidualne parametry pacjenta oraz decyzja specjalisty.
Dobór soczewek
Dobór soczewek do ortokorekcji nie różni się znacząco do standardowych soczewek. Jednak posiada kilka elementów je wyróżniających. Na wstępie należy wspomnieć, iż soczewki te są soczewkami rocznymi i raz zakupione, przy dobrej pielęgnacji i higienie będą długo służyły danemu pacjentowi. Aplikacja takich soczewek wygląda następująco:
- Dobór refrakcji – określenie najbardziej aktualnej pełnej korekcji wady wzroku;
- Badanie przedniego odcinka – ocena oka w biomikroskopie pod kątem zaburzeń oraz patologii dyskwalifikujących z noszenia soczewek kontaktowych;
- Topografia rogówki – nieinwazyjna metoda oceny przedniej krzywizny rogówki w postaci map geograficznych;
- Dopasowanie soczewek – dopasowanie próbnych soczewek ortokorekcyjnych i ocena w biomikroskopie;
- Nauka manipulacji – nauka zakładania i wyciągania soczewek kontaktowych połączona z nauką zasad bezpieczeństwa i dezynfekcji soczewki;
- Wizyta kontrolna – zaplanowana wizyta kontrolna po użytkowaniu soczewki Orto-K wraz z oceną niwelacji wady oraz kształtu rogówki.
Przy standardowym doborze soczewek ortokorekcyjnych pełen efekt terapeutyczny – zniwelowanie wady wzroku – jest możliwy do zaobserwowania po ok 7 dniach użytkowania zgodnie z zaleceniami specjalisty. Przy zaprzestaniu noszenia soczewek również możemy się spodziewać powrotu wady w okresie ok 7 dni.
Podsumowanie
Jeśli masz dość noszenia okularów korekcyjnych i soczewek kontaktowych, chcesz uprawiać sporty wodne lub chcesz zabezpieczyć swoje dziecko przed postępującą progresją wady wzroku to soczewki Orto-K są właśnie dla Ciebie! Soczewki Orto-K charakteryzuje:
- bezpieczeństwo użytkowania;
- noszenie soczewek tylko podczas snu;
- niwelacja wady wzroku;
- zabezpieczenie przed postępem rozwoju krótkowzroczności;
- może być stosowana u dzieci i dorosłych.
