NIEDOWIDZENIE
Przyczyny niedowidzenia
Niedowidzenie, czyli ambliopia to stan obniżenia ostrości wzroku:
- spowodowany deprywacją sensoryczną (ograniczonym dostępem) w zakresie bodźców wzrokowych we wczesnym dzieciństwie (okres krytyczny przypada ok 4 miesiąca życia);
- u dzieci dotyczy to zmętnienia ośrodków optycznych np. zaćmy wrodzonej lub całkowitego opadnięcia powieki (ptozy)
najczęściej bez organicznej przyczyny (ambliopia czynnościowa); - rzadziej związana z nieprawidłowościami w budowie gałki ocznej, dróg wzrokowych lub mózgu;
- może dotyczyć jednego lub obojga oczu;
- to proces tłumienia obrazu w okolicy plamki w oku zezującym lub gorzej widzącym, odbywający się na poziomie wzrokowych ośrodków korowych.
Stopnie niedowidzenia
W niedowidzeniu wyróżniamy następujące stopnie:
- dużego stopnia – ostrość wzroku 0,1 (10%) lub mniej
- średniego stopnia – ostrość wzroku 0.1(10%) – 0,3 (30%)
- małego stopnia – ostrość wzroku 0,3 (30%) – 0,6 (60%)
Niedowidzenie jest zjawiskiem stałym, długotrwałym i prowadzi do wyłączenia oka słabszego, zezującego z widzenia obuocznego. W dużym stopniu obniżona jest również wrażliwość na kontrast. Oko zezujące nastawia się na przedmiot nie plamką (miejsce z najlepszą ostrością), lecz miejscem ekscentrycznym siatkówki.
Niedowidzenie jest ostateczną konsekwencją długo trwającego tłumienia (supresji), a wcześniej hamowania. Hamowanie (inhibitio) jest psychicznym wyłączaniem wrażeń wzrokowych oka zezującego. Jeżeli występuje ono tylko przejściowo podczas obuocznego patrzenia, nazywane jest tłumieniem. Tłumienie jest pewnego rodzaju mechanizmem samoobronnym organizmu w sytuacji „zamieszania”, które powstaje, gdy na okolice plamek obojga oczu padają różne obrazy. Następstwem niedowidzenia jest nieprawidłowa koordynacja oko-ręka. Oko z ekscentryczną fiksacją wykonuje niespokojne ruchy, co wyklucza to płynność i precyzję ruchów.
Celem działań terapeutycznych jest doprowadzenie do fiksacji centralnej w tych przypadkach, w których jest to możliwe.