Czym jest gradówka?
Gradówka to powszechne schorzenie okulistyczne, które powstaje na skutek stanu zapalnego gruczołów łojowych (gruczołów Meiboma). Głównym zadaniem gruczołów jest produkcja oleistego płynu (meibum), który tworzy warstwę filmu łzowego. Zapobiega on utracie wilgoci, odpowiada za optymalne nawilżenie gałki ocznej oraz chroni powierzchnię oka przed podrażnieniami. Ta substancja lipidowa umożliwia także szczelne zamknięcie powiek np. podczas snu, a dzięki swoim właściwościom hydrofobowym ochrania przed nadmiernym łzawieniem. Kiedy dochodzi do zaczopowania ujścia gruczołów Meiboma, nagromadzone złogi łoju wywołują stan zapalny. W jego wyniku powstaje gradówka, która zazwyczaj przybiera postać miejscowego zgrubienia lub niewielkiego guzka i pojawia się na brzegu górnej, lub dolnej powieki, powyżej linii rzęs.
Jęczmień a gradówka — różnice
Objawy gradówki powszechnie mylone są z inną dolegliwością skóry powiek, a mianowicie jęczmieniem. Oba schorzenia charakteryzują się występowaniem niewielkiego zgrubienia na brzegu powieki, jednak występuje pomiędzy nimi kilka istotnych różnic, ułatwiających skuteczną diagnostykę. Jęczmień to ostry stan zapalny, w którego przebiegu dochodzi do obrzęku i zaczerwienienia powieki. Guzek wywołuje ból i jest wrażliwy na dotyk, pojawia się nagle i najczęściej ustępuje samoistnie. Gradówka natomiast jest stanem przewlekłym, który najczęściej postępuje bezboleśnie.
Jak zapobiegać gradówce?
Osoby mające skłonność do gradówki powinny zwrócić szczególną uwagę na higienę brzegów powiek, aby uchronić się przed stanem zapalnym. Należy regularnie oczyszczać powieki przy użyciu dostępnych w aptece chusteczek lub płynów przeznaczonych do tego celu. Oprócz tego warto wykonywać masaż powiek, dzięki któremu wydzielina z gruczołów będzie systematycznie usuwana. Codzienne rozgrzewanie brzegów powiek za pomocą ciepłych układów umożliwi natomiast upłynnienie złogów łoju. W profilaktyce pomocne okaże się również dokładne zmywanie makijażu, niekorzystanie z cudzych kosmetyków stosowanych w okolicach oczu oraz dokładne mycie rąk przed każdorazowym dotknięciem powiek.
Diagnostyka i leczenie gradówki
Objawy gradówki, mimo że najczęściej bezbolesne, powodują duży dyskomfort w życiu codziennym. Można próbować z nimi walczyć za pomocą domowych sposobów, które niejednokrotnie okazują się skuteczne. Należy jednak uzbroić się w cierpliwość, ponieważ potrzeba czasu, aby wyleczyć tę dokuczliwą dolegliwość. Przede wszystkim warto sięgnąć po ciepłe kompresy, najlepiej wykonywane kilka razy w ciągu dnia. Wysoka temperatura rozrzedza zalegającą wydzielinę oraz przyspiesza jej odpływ. Do wykonania okładów najlepiej zastosować napary z zielonej herbaty, rumianku lub świeżej pietruszki. Pomocny jest również delikatny masaż, wykonywany w kierunku szpary powiekowej, który usprawnia odetkanie gruczołów oraz przesuwa wydzielinę w kierunku jej ujścia. Jeśli domowe sposoby nie przyniosą pozytywnych rezultatów, to należy udać się do lekarza okulisty, który zaleci odpowiedni schemat leczenia. W celu ograniczenia infekcji najczęściej stosuje się maści z antybiotykami oraz steroidami, niekiedy włącza się również doustną antybiotykoterapię. Jeżeli mimo wdrożonego leczenia objawy będą się utrzymywać lub przybiorą na sile, to niezbędny może okazać się zabieg chirurgicznego usunięcia gradówki z oka.
