Centralna retinopatia surowicza (ang. central serous retinopathy, CSR) to rzadko występujące schorzenie oka związane z uszkodzeniem zewnętrznej bariery krew-siatkówka, powodujące czasowe pogorszenie ostrości widzenia, najczęściej w jednym oku.
Centralna retinopatia surowicza jest zwykle chorobą samoograniczającą się i występuje przede wszystkim u młodych lub w średnim wieku mężczyzn.
Przyczyny
Do czynników, które wywołują lub nasilają przebieg CSR, należą: stres psychiczny, nieleczone nadciśnienie tętnicze, nadużywanie alkoholu, toczeń rumieniowaty układowy, przeszczep narządowy, refluks żołądkowo-przełykowy, choroba Cushinga i przyjmowanie steroidów.
Choroba polega najprawdopodobniej na wystąpieniu anatomicznego bądź czynnościowego, miejscowego uszkodzenia nabłonka barwnikowego, który stanowi naturalną barierę ochroną pomiędzy krwią a siatkówką. Przesięk powoduje odwarstwienie siatkówki neurosensorycznej.
Objawy
Niekiedy przebieg choroby jest bezobjawowy. Najczęściej choroba trwa krótko i cechuje się samoistnym wchłonięciem się płynu pod siatkówkowego w ciągu 3-6 miesięcy. Po tym okresie następuje powrót do pełnej lub prawie pełnej ostrości wzroku. Należy jednak podkreślić, że niewielki spadek poczucia kontrastu i zaburzenia widzenia barw mogą utrzymywać się przez dłuższy czas.
U niektórych pacjentów z CSR objawy trwają dłużej niż 6 miesięcy, a ustępują samoistnie w ciągu 12 miesięcy. Po upływie tego czasu wciąż może utrzymywać się subiektywne pogorszenie widzenia, które jednak rzadko powoduje
upośledzenie widzenia znacznego stopnia.
Najrzadziej występuje przewlekła forma choroby i zwykle dotyczy pacjentów powyżej 50 roku życia. Przewlekły przebieg CSR jest wtedy, gdy objawy trwają dłużej niż 12 miesięcy. Stan ten przebiega, z trwałym pogorszeniem ostrości wzroku.
Leczenie
Najczęściej nie ma potrzeby leczenia, gdyż objawy powinny ustąpić samoistnie. Ponieważ czas przebiegu choroby jest dość długi i różni się w zależności od typu, można zastosować fotokoagulację laserem argonowym, która powoduje szybsze cofanie się zmian i zmniejsza odsetek nawrotów. Zabieg ten nie wpływa jednak na końcową ostrość wzroku.